De zoektocht naar het effect van IFMS in de praktijk - deel 2 

Door Aphra Kooijman

Regelmatige evaluatie van je functioneren (IFMS) aan de hand van feedback. Een verplicht onderdeel voor elke medisch specialist om te kunnen herregistreren. En om goed te scoren bij de kwaliteitsvisitatie. Maar waarom eigenlijk? Al dat verzamelen en bespreken van feedback kost heel wat tijd en energie. Wat krijg je ervoor terug? Alleen een goed gesprek? Of leer je er wat van? De vorige keer trapten we het beantwoorden van deze vragen af door te bekijken wat in de literatuur bekend is over het nut van feedback. Hoewel schaars, toont bestaand onderzoek aan dat toepassen van feedback zeker kan leiden tot verbetering van je functioneren. Uiteraard moet je dat dan wel zelf willen.

In dit deel van onze zoektocht zoomen we verder in. Wat is ervoor nodig om datgene dat in je IFMS-bijeenkomst aan bod komt een positief effect te laten hebben op de praktijk?

Nut nader onderzocht
Zoals genoemd in het vorige artikel van deze reeks, toont onderzoek aan dat feedback kan leiden tot belangrijke verbetering van het functioneren. Ook in de klinische praktijk is dit effect aangetoond (Brand & Boendermaker, 2009). Zo blijkt uit de systematische review van Veloski en collega’s (2006) dat feedback een positieve en blijvende invloed kan hebben op het gedrag van artsen.

Ook Ivers en collega’s (2012) onderzochten in hun review het effect van audit en feedback op de professionele zorgpraktijk. Zij bestudeerden welke factoren voor variatie zorgen in dit effect en onderzochten de effectiviteit van een feedbackproces dat als doel had de individuele dokter te stimuleren om te werken volgens professionele standaarden. Daarbij werden combinaties van verschillende audits en feedback gebruikt om de prestaties op verschillende gebieden te beïnvloeden. Denk aan het juiste gebruik van behandelingen of laboratoriumtests, of het verbeteren van de algehele behandeling van patiënten met chronische ziekten zoals hartaandoeningen of diabetes.

De uitkomsten waren wisselend, maar uit de resultaten bleek dat de combinatie van feedback en audit in het algemeen tot kleine, maar belangrijke verbeteringen bij het werken volgens professionele standaarden kunnen zorgen. Vooral als de feedback wordt gegeven door een supervisor of collega. Als feedback meer dan één keer en zowel geschreven als gesproken werd aangeleverd, nam het effect verder toe. Als de feedback ook nog specifieke doelen en een actieplan bevatte, dan bleek deze het meest effectief.

Kijken we nu naar de opzet van een IFMS-traject, dan sluit dat aardig aan. Er wordt gewerkt met 360-graden-feedbackrapportage, een bijeenkomst met collega’s en het formuleren van het persoonlijk ontwikkelplan.

 

Wat zeggen medisch specialisten zelf?
In het kader van ons kwaliteitssysteem zet MCG direct na een IFMS-traject anonieme evaluaties in bij alle deelnemers. Daarbij wordt, naast de algemene waardering van een bijeenkomst, óók de persoonlijke relevantie bevraagd. Daarmee zijn we in 2010 begonnen. Inmiddels hebben we op deze manier, na ongeveer 11 jaar, ruim 8500 evaluaties verzameld.

Kijken we nu bijvoorbeeld naar alle, meer recente, waarderingen van medisch specialisten van augustus 2020 tot heden (N = 1893), dan beoordeelt 96% de bijeenkomst in zijn geheel als ‘uitstekend’ of ‘goed’. Bij het waarderen van de persoonlijke bruikbaarheid en relevantie van de bijeenkomst vindt 87% deze uitstekend of goed. Blijkbaar vindt men het waardevol om met elkaar in gesprek te gaan, maar kan de daadwerkelijke persoonlijke bruikbaarheid en relevantie nog net iets beter. Niks meer aan doen, zou je zeggen.

96% beoordeelt de bijeenkomst in zijn geheel als ‘uitstekend’ of ‘goed’

Twijfel slaat toe
Toch zien we regelmatig, na verloop van tijd, een zekere twijfel toeslaan. Helpt IFMS mij nou echt om een betere arts te worden?

Hoe kan dit nu? Waar komt deze twijfel vandaan? Nadat het nut bij verschillende studies behoorlijk is aangetoond en na zulke positieve evaluaties? Helaas zijn hiervan, voor zover wij weten, geen data bekend. Niet binnen de medische staven, ook niet bij de Federatie Medisch Specialisten.

Om toch een eerste indruk te krijgen, zijn we gericht in gesprek gegaan met zes medisch specialisten uit vier verschillende ziekenhuizen. We spraken over mogelijke redenen, die ervoor zorgen dat datgene wat je in je bijeenkomst bespreekt (al dan niet) tot uitvoering wordt gebracht.

Uit deze zes interviews is een aantal thema’s als rode draad naar voren gekomen die de kans op succes vergroten. ‘Succes’ definiëren we in dit geval als: écht aan de slag gaan met het voornemen dat je tijdens de bijeenkomst hebt vastgesteld – je verandert datgene dat je wil veranderen.

 Klik hier om het vorige artikel in deze zoektocht te lezen.
 Klik hier om het volgende artikel in deze zoektocht te lezen.


Ontvang je de MCG-nieuwsbrief nog niet en wil je deze voortaan direct in je inbox ontvangen?
 Klik hier om je in te schrijven

MCG Consulting | Algemene voorwaarden | Privacyverklaring | Zoeken | Klachtenregeling | Copyright 2024